Turna kuşu Japon kültürünün efsanevi simgesidir. Turu olarak bilinen bu kuşlar 11. yüzyılda seçkinler tarafından yetiştirilmeye başlanmış. Uzun ömürlü olarak bilinen bu kuşların etinden yenilirse insanların da uzun ömürlü olabileceğine inanılıyormuş. Bu yüzden de turu oldukça revaçtaymış.Hatta 17. yüzyılda kraliyet sarayında özel bir tören haline gelmiştir. Törenin bir bölümünde bir kılıç ustası imparatorun huzurunda ayinsel olarak turnayı parçalayıp süslermiş. Yılbaşında da geleneksel olarak bu kuşlar yenirmiş.
Halk geleneklerine göre de turnanın yeri ayrıdır. Origami sanatının vazgeçilmez bir parçasıdır turna kuşları. Neden mi? Çünkü; turna kuşu pirinç tarlalarının üzerine doğru süzülüp uçarsa bolluk ve bereket getireceğine inanılır. Bu yüzden de pek çok ayinde kağıttan turnalar yapılmıştır. 794-1192 yılından itibaren ise insanlar kişisel zevk için origami yapmaya başladılar. Bu dönemde yine turna kuşları da yapıldı. Hatta hasta kişilere birbirine eklenmiş bin turna senba- zuru hediye edildi. Çünkü; bin turna bin ömür demekti. İkinci Dünya Savaşı'nda Hiroşima'ya atılan nükleer bomba sebebiyle Lösemi olan 11 yaşındaki küçük bir kız iyileşme umuduyla turna kuşu yapmaya başlar. 664. turnasını bitirdikten sonra ne yazık ki hayata veda eder. Onun anısına her yıl Japonya'dan ve tüm dünyadan çocuklar onun adına turna yapıp Hiroşima'daki anıtına bırakırlar.
Turnaların Japon kültüründe taşıdığı değerle Türk kültüründeki değeri oldukça benzerdir.Anadolu kültüründe en çok kullanılan sembollerden birisidir turna kuşu. Hatta bir çok türküde, manide sıkça dile getirilmiştir. Özellikle Anadolu' da bolluk, bereket ve uğurun simgesi olduğu için gelinlerin başına turna tüyü (teli) takılır. Ayrıca Japon kültüründe olduğu gibi konduğu tarlaya da bolluk getireceği inancı da mevcuttur. Bunun dışında allı turna, telli turna kavramları da Türk kültüründe önemli bir yer tutar.
Sonuç olarak, turnanın bereket ve uğuru size de uğrasın istiyorsanız bin tane turna yapmaya başlayın. Çünkü, bin turna bin ömür demek. Ama ben bir tane yapmayı tercih ederim. Bir turnam olsun bir ömür benim olsun yeter :)
www.hbvdergisi.gazi.edu.tr 'den yararlanılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder